مطالعه آزمایشگاهی تأثیر عرض پی، تراکم خاک ماسه‌ای و مقدار فشار بر نشست شالوده نواری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی عمران، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

2 استاد، دانشکده مهندسی عمران و محیط‌زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران

3 استادیار گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در پژوهش حاضر، با استفاده از مدل فیزیکی، به بررسی رفتار شالوده واقع بر خاک ماسه­ای تحت بارگذاری استاتیک و تأثیر عوامل مختلف روی رفتار خاک پرداخته شده است. در این تحقیق آزمایشگاهی، تأثیر عرض پی، تراکم خاک ماسه­ای و مقدار سربار بر نشست شالوده نواری مورد بررسی قرار گرفته است. مصالح خاکی مورد استفاده، ماسه متوسط بد دانه­بندی شده است. مدل شالوده نواری دارای عرض 5، 5/7 و 10 سانتی­متر و طول 34 سانتی­متر است. برای به‌دست آوردن نمونه‌ی همگن با تراکم نسبی مشخص و تکرارپذیری شرایط آزمایشگاهی، روش بارش ماسه انتخاب شده است. سیستم بارگذاری به‌صورت هوای فشرده است که قابلیت اعمال بار یکنواخت و استاتیک را داراست. رابطه نشست نسبی نهایی با عرض شالوده­های واقع بر خاک ماسه­ای با تراکم متوسط به‌صورت خطی بوده و با ازدیاد عرض شالوده، پی در نشست نسبی نهایی کمتری به ظرفیت باربری نهایی خود می­رسد. مقدار نشست شالوده واقع بر خاک ماسه­ای با تراکم متوسط، حدود 10 درصد بیشتر از شالوده واقع بر خاک ماسه­ای متراکم است. رفتار خاک تا فشار حدود 50 درصد ظرفیت باربری نهایی به­صورت ارتجاعی خطی است. رابطه فشار- نشست پی نواری تا حدود 5 درصد عرض پی، خطی است. گسیختگی برشی کلی در نشست نسبی حدود 12 تا 14 درصد اتفاق می­افتد، به همین دلیل، پیشنهاد می­شود برای تعیین ظرفیت باربری نهایی پی نواری واقع بر خاک ماسه­ای، مقدار فشار نظیر 12 درصد، ملاک عمل قرار گیرد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Laboratory study effect of the width of the foundation, the relative density of sand and pressure on the settlement of strip footings

نویسندگان [English]

  • Mahmoud Nikkhah 1
  • S.M> Mir Mohammad Hosseini 2
  • Saeed Abrishami 3
1 Department of Civil Engineering, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran
2 Department of Civil Engineering and Environmental, Amirkabir University of Technology, Tehran, Iran
3 Department of Civil Engineering, Ferdousi University, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Determining the bearing capacity of the soil and its subsidence is one of the most important parameters that must be carefully evaluated when designing a safe foundation. In the present study, using a physical model, the behavior of the foundation located on sandy soil under static loading and the effect of various factors on soil behavior have been investigated. In this laboratory study, the effect of foundation width, sandy soil density and amount of overhead on strip foundation subsidence has been investigated. The soil material used in this study is poorly grained medium sand (SP). The foundation model has a width of 5, 7.5 and 10 cm and its length is 34 cm. The sand raining technique has been selected to obtain a homogeneous sample with a definite relative density and repeatability of laboratory conditions. The loading system is compressed air that has the ability to apply a uniform and static load. The relationship between the final relative settlement and the width of the foundations located on medium-density sandy soils is linear, and as the foundation width increases, the final relative settlement reaches less than its final ultimate bearing capacity. At the same pressure, the settlement of the foundation located on medium-density sandy soils is about 10 % higher than the foundation located on dense sandy soils. Soil behavior up to a pressure of about 50% of the final bearing capacity is linearly elastic. The pressure- settlement relationship of the strip foundation is linear up to about 5% of the foundation width. General shear failure occurs at a relative settlement of about 12 to 14%. For this reason, it is suggested to determine the ultimate bearing capacity of the strip foundation located on sandy soil, the amount of pressure such as 12% .

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foundation width
  • relative sand density
  • final relative settlement
  • pressure

مراجع

پورحسینی، ر. و حسینی ناوی، س. ن. 1393. "ظرفیت باربری پی نواری واقع بر ماسه‌ی سست مقاوم‌شده با لایه‌ی ماسه‌ی مسلح". مهندسی عمران شریف، 2/30(1/1): 73-79.
تبرئی، ع.، ابریشمی، س.، سیدی حسینی نیا، س. ا. و گنجیان، ن. 1397-الف. "مطالعه آزمایشگاهی ظرفیت باربری شالوده دایره‌ای واقع بر سطح خاک دانه‌ای مسلح به ژئوگرید". نشریه مهندسی عمران امیرکبیر، 50 (5): 973-986.
تبرئی، ع.، ابریشمی، س.، سیدی حسینی‌نیا، س. ا. و گنجیان، ن. 1397- ب. "بررسی اثر فرکانس بارگذاری بر نشست و ظرفیت باربری خاک دانه‌ای مسلح به ژئوگرید". فصلنامه علوم و مهندسی زلزله، 5(3): 27-38.
جزدارابی، ن. و مقدس تفرشی، س. ن. 1395. "بررسی رفتار پی واقع بر لایه‌های مخلوط خاک و خرده‌لاستیک دانه‌یی: مطالعه آزمایشگاهی روی مدل­های کوچک­مقیاس و بزرگ­مقیاس". مهندسی عمران شریف، 2/32 (2/2): 79-88.
میرمحمدحسینی، س. م. و ابریشمی، س. 1391. "اثر سرعت بارگذاری بر ظرفیت باربری شالوده‌های نواری واقع بر خاک ماسه‌ای مسلح به ژئوگرید". مهندسی عمران شریف، 2/28(1)، 39-47.
نادری، ع. و هاتف، ن. 1396. "بررسی آزمایشگاهی، عددی و تحلیلی ظرفیت باربری پی­های حلقوی و دایره‌یی قرار گرفته بر روی ماسه مسلح".  مهندسی عمران شریف، 2/33(1/1): 63-72. 
Abu-Farsakh, M., Chen, Q. and Sharma, R. 2013. “An experimental evaluation of the behavior of footings on geosynthetic-reinforced sand”. Soils Found., 53(2): 335-348.
Badakhshan, E. and Noorzad, A. 2017. “Effect of footing shape and load eccentricity on behavior of geosynthetic reinforced sand bed”. Geotext. Geomembranes, 45(2): 58-67.
Bayram, A. T. E. Ş. and Şadoğlu, E. 2021. “Experimental and numerical investigation of load-settlement behaviour to model shallow foundation rest on sandy soil”. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14(2): 686-703.
Bharti, G., Shukla, B. K., Srinivasan, V. and Bansal, V. 2022. “Experimental study on eccentrically loaded rectangular footing on sand for embedded condition to enhance serviceability of structures”. Materials Today: Proceedings.
Boushehrian, A. H., Hataf, N. and Ghahramani, A. 2011. “Modeling of the cyclic behavior of shallow foundations resting on geomesh and grid-anchor reinforced sand”. Geotext. Geomembranes, 29(3): 242-248.
Dabiryan, H., Kargar, M., Aghabeigi, E., Mir Mohammad Hosseini, S. M. and Hosseini Varkiyani, S. M. 2017. “Evaluating the performance of geocells made from needle-punched nonwoven layers in the bearing capacity of reinforced soil”. J. Text. Inst., 108(10): 1747-1752.
Das, B. M. and Omar, M. T. 1994. “The effects of foundation width on model tests for the bearing capacity of sand with geogrid reinforcement”. Geotech. Geolog. Eng., 12(2): 133-141.
Dash, S. K., Krishnaswamy, N. R. and Rajagopal, K. 2001. “Bearing capacity of strip footings supported on geocell-reinforced sand”. Geotext. Geomembranes, 19(4): 235-256.
Dash, S. K., Sireesh, S. and Sitharam, T. G. 2003. “Model studies on circular footing supported on geocell reinforced sand underlain by soft clay”. Geotext. Geomembranes, 21(4): 197-219.
El Sawwaf, M. and Nazir, A. K. 2010. “Behavior of repeatedly loaded rectangular footings resting on reinforced sand”. Alexandria Eng. J., 49(4): 349-356. 
Fakher, N. and Fakhruldin, M. 2021. “Experimental study of relative density effect on bearing capacity of sand reinforced with geogrid”. Kufa J. Eng., 12(3): 46-55.
Fazeli Dehkordi, P., Ghazavi, M. and Karim, U. F. 2021. “Bearing capacity-relative density behavior of circular footings resting on geocell-reinforced sand”. Eur. J. Environ. Civ. Eng., doi: 10.1080/19648189.2021.1884901
Fragaszy, R. J. and Lawton, E. 1984. “Bearing capacity of reinforced sand subgrades”. J. Geotech. Eng., 110(10): 1500-1507.
Gill, G., Mittal, R. K. and Dandautiya, R. 2021. “Pressure settlement behaviour of strip footing resting on unreinforced and tire chips reinforced copper slag”. KSCE J. Civ. Eng., 25(1): 92-106.
Kargar, M. and Mir Mohammad Hosseini, S. M. 2018. “Influence of reinforcement stiffness and strength on load-settlement response of geocell-reinforced sand bases”. Eur. J. Environ. Civ. Eng., 22(5): 596-613.
Khing, K. H., Das, B. M., Puri, V. K., Cook, E. E. and Yen, S. C. 1993. “The bearing capacity of a strip foundation on geogrid-reinforced sand”. Geotext. Geomembranes, 12(4): 351-361.
Latha, G. M. and Somwanshi, A. 2009. “Bearing capacity of square footings on geosynthetic reinforced sand”. Geotext. Geomembranes, 27(4): 281-294.
Moghaddas Tafreshi, S. N. and Dawson, A. R. 2010. “Comparison of bearing capacity of a strip footing on sand with geocell and with planar forms of geotextile reinforcement”. Geotext. Geomembranes, 28(1): 72-84.
Moghaddas Tafreshi, S. N. and Dawson, A. R. 2012. “A comparison of static and cyclic loading responses of foundations on geocell-reinforced sand”. Geotext. Geomembranes, 32: 55-68.
Mohamed, M. H. 2010. “Two-dimensional experimental study for the behaviour of surface footings on unreinforced and reinforced sand beds overlying soft pockets”. Geotext. Geomembranes, 28(6): 589-596.
Mosallanezhad, M., Hataf, N. and Ghahramani, A. 2008. “Experimental study of bearing capacity of granular soils, reinforced with innovative grid-anchor system”. Geotech. Geolog. Eng., 26(3): 299-312.
Patra, C. R., Das, B. M. and Atalar, C. 2005. “Bearing capacity of embedded strip foundation on geogrid-reinforced sand”. Geotext. Geomembranes, 23(5): 454-462.
Sireesh, S., Sitharam, T. G. and Dash, S. K. 2009. “Bearing capacity of circular footing on geocell–sand mattress overlying clay bed with void”. Geotext. Geomembranes, 27(2): 89-98.
Useche-Infante, D., Aiassa Martinez, G., Arrúa, P. and Eberhardt, M. 2022. “Experimental study of behaviour of circular footing on geogrid-reinforced sand”. Geomech. Geoeng., 17(1): 45-63.
Vesic, A. B. 1963. “Bearing capacity of deep foundations in sand”. Highway Res. Record, 39: 112-153.
Vesic, A. S. 1973. “Analysis of ultimate loads of shallow foundations”. J. Soil Mech. Found. Div., 99(1): 45-73.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 18 مهر 1400
  • تاریخ بازنگری: 01 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 06 تیر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار